Zmiany w systemie Cospas-Sarsat

Dzisiejszy wpis opisuje System Cospas-Sarsat z czego się składa, dlaczego powstał oraz jakie zmiany są planowane.

Jest to międzynarodowy program satelitarny, służący do poszukiwania i ratowania życia. Inicjatywa powstała zrzeszając 45 krajów w organizację nie nastawioną na zysk. Celem organizacji jest wykrywanie i lokalizowanie urządzeń, będących w niebezpieczeństwie, oraz przekazywanie informacji odpowiednim służbą, które mogą podjąć działania ratunkowe.

System wykorzystuje sieć satelitów, które zapewniają zasięg w każdym miejscu na Ziemi. Alarmy o niebezpieczeństwie są wykrywane, lokalizowane i przekazywane do ponad 200 krajów i terytoriów bez żadnych kosztów dla właścicieli nadajników i odbierających je agencji rządowych. Cospas-Sarsat został utworzony i zainicjowany przez Kanadę, Francję, Stany Zjednoczone i były Związek Radziecki w 1979 r. Pierwszy ratunek z wykorzystaniem technologii Cospas-Sarsat miał miejsce we wrześniu 1982 r.

Cospas-Sarsat jest najlepiej znany jako system, który wykrywa i lokalizuje sygnalizatory alarmowe uruchamiane przez samoloty, statki i osoby zaangażowane w działalność rekreacyjną na odległych obszarach, a następnie wysyła te alarmy o niebezpieczeństwie do organów poszukiwawczo-ratowniczych (SAR). Sygnalizatory alarmowe, które mogą zostać wykryte przez system Cospas-Sarsat (sygnalizatory 406-MHz), są dostępne w kilku sieciach producentów i dostawców. System Cospas-Sarsat nie produkuje ani nie sprzedaje nadajników.

 

W okresie od września 1982 r. do grudnia 2019 r. system Cospas-Sarsat udzielił pomocy w ratowaniu co najmniej 51 429 osób w 15 523 zdarzeniach SAR. W latach 2017, 2018 i 2019 (ostatni rok, za który sporządzono statystyki) pomoc Cospas-Sarsat obejmowała następujące elementy

 

Rok	Ludzie uratowani	SAR Wydarzenia →	Lotnictwo	Lądowe	Morskie
2019	2691	992	19%	38%	43%
2018	2185	904	18%	44%	38%
2017	2746	963	17%	42%	41%

 

System składa się z segmentu naziemnego i segmentu kosmicznego, które obejmują:

-Radiopławy ratunkowe do uruchamiania w sytuacji zagrożenia życia

-Wzmacniacze sygnału SAR (SARR) i procesory sygnału SAR (SARP) na pokładzie satelitów

-Satelitarne stacje naziemne odbierające i przetwarzające sygnał, zwane LUT-ami (terminale użytkowników lokalnych)

-Centra kontroli misji (MCC), które rozsyłają do ratowniczych centrów koordynacyjnych dane o zagrożeniu (w szczególności dane dotyczące lokalizacji nadajnika) wygenerowane przez LUT

-Ratownicze centra koordynacyjne (RCC), które ułatwiają koordynację działań agencji SAR i reagowanie personelu na sytuacje kryzysowe.

 

Segment kosmiczny

Segment przestrzeni systemu Cospas-Sarsat składa się z instrumentów SARR i/lub SARP:

 

-Pięć satelitów na polarnej niskiej wysokości orbicie ziemskiej LEOSAR (Lowaltitude Earth orbit search-and-rescue)

-Dziesięć satelitów na geostacjonarnej orbicie okołoziemskiej GEOSAR (geostacjonarna orbita okołoziemska Search and Rescue)

-Ponad 40 satelitów na średniej wysokości orbicie ziemskiej MEOSAR (Middle-altitude Earth orbit search-and-rescue)

 

MEOSAR

Cospas-Sarsat jest w trakcie modernizacji swojego systemu satelitarnego poprzez umieszczenie odbiorników poszukiwawczo-ratowniczych (tj. repeaterów lub transponderów) na nowych satelitach GPS obsługiwanych przez Stany Zjednoczone, rosyjskich satelitach nawigacyjnych (GLONASS), które rozpoczęły rozmieszczanie w ubiegłym roku, oraz europejskich satelitach nawigacyjnych GALILEO, które rozpoczęły wystrzeliwanie na orbitę 12 października 2012 r.  Po uznaniu tego systemu za operacyjny, jego rozszerzenie znacznie poprawi zarówno szybkość, jak i precyzję lokalizacyjną wykrywania sygnałów nawigacyjnych.

 

Satelity te znajdują się na orbicie ziemskiej na wysokości od 19 000 do 24 000 km, czyli w zasięgu uważanym za orbitę ziemską średniej wysokości.  Stąd ta część składowa Cospas-Sarsat jest znana jako system poszukiwania i ratownictwa na orbicie ziemskiej średniej wysokości lub MEOSAR.  Będzie on uzupełnieniem istniejących systemów LEOSAR i GEOSAR.

 

Obecne systemy LEOSAR i GEOSAR przynoszą odpowiednie korzyści w zakresie wykrywania i lokalizacji sygnalizatorów alarmowych, które zostały aktywowane.  System GEOSAR obejmuje stale całą Ziemię, z wyjątkiem regionów  oddalonych (np. polarnych).  Podczas gdy system GEOSAR może odbierać komunikaty o niebezpieczeństwie na większej części kuli ziemskiej, nie może on zlokalizować nadajnika bez zakodowania lokalizacji w komunikacie nadajnika z lokalnego odbiornika nawigacyjnego.  System LEOSAR może zlokalizować nadajnik bez pomocy GPS lub innego sygnału nawigacyjnego do nadajnika, ale satelity LEOSAR mają widok tylko na niewielką część Ziemi w danym momencie, więc może wystąpić opóźnienie w odbiorze sygnału alarmowego przez LEOSAR.

 

Po osiągnięciu pełnej operacyjności, system MEOSAR będzie oferował zalety systemów LEOSAR i GEOSAR bez ich obecnych ograniczeń, zapewniając transmisję komunikatu o niebezpieczeństwie i niezależną lokalizację nadajnika, z zasięgiem na całym świecie w czasie prawie rzeczywistym.

 

System MEOSAR ułatwi również inne planowane usprawnienia dla nadajników Cospas-Sarsat, takie jak transmisja łącza zwrotnego, które pozwolą nadajnikowi na dostarczenie użytkownikowi potwierdzenia otrzymania komunikatu o niebezpieczeństwie.

 

Duża liczba satelitów MEOSAR, które znajdą się na orbicie, gdy system będzie w pełni operacyjny, pozwoli na jednoczesne przekazywanie każdego komunikatu o niebezpieczeństwie przez kilka satelitów do kilku anten naziemnych, co zwiększy prawdopodobieństwo wykrycia i dokładność określenia lokalizacji.

 

Koncepcja systemu MEOSAR

 

Źródło:

https://en.wikipedia.org/wiki/International_Cospas-Sarsat_Programme

http://www.cospas-sarsat.int/en/2-uncategorised/177-meosar-system

https://www.ulc.gov.pl/pl/zegluga-powietrzna/poszukiwanie-i-ratownictwo/279-cospas-sarsat